Wystawa objazdowa „Przyznając się do polskości. Szkoły polskie na Warmii i Mazurach (1929–1939)”, stanowiąca integralną część ekspozycji prezentowanej w Domu „Gazety Olsztyńskiej” otwarta została 29 października 2014 r. w siedzibie dawnej szkoły niemieckiej w Nowej Kaletce. W budynku tym znajdowała się także pierwsza siedziba placówki polskiej. Nowa Kaletka należała do jednej z miejscowości, w której 10 kwietnia 1929 r. otwarto cztery pierwsze szkoły polskie na Warmii. Szkoła w tej wiosce przetrwała do 31 sierpnia 1939 r.
W wernisażu wzięli udział uczniowie klas IV–VI Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Butrynach, którzy nie tylko dowiedzieli się o roli i znaczeniu szkół, ale również uczestniczyli w lekcji kaligrafii i konkursie wiedzy historycznej. Partnerami tego wydarzenia było m.in. Towarzystwo Przyjaciół Gimu.
W ten sposób wystawa rozpoczęła swoją podróż po powiecie olsztyńskim. Od 14 listopada miejscem jej prezentacji była Szkoła Podstawowa nr 30 im. Marii Zientary-Malewskiej w Olsztynie. Patronka tej placówki, znana pisarka i poetka warmińska była pierwszą nauczycielką szkoły polskiej w Chaberkowie, otwartej również 10 kwietnia 1929 r.
Następnie, wystawę przejęło Starostwo Powiatowe w Olsztynie, w którego siedzibie eksponowano ją od 4 grudnia, po czym przewieziona została do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Sząbruku. Tam, w dniu 19 stycznia 2015 r. zorganizowano jej uroczyste otwarcie. W wydarzeniu uczestniczyli uczniowie klas V-VI. Mieli oni możliwość wysłuchania historycznej prelekcji dotyczącej oświaty polskiej na Warmii i Mazurach w latach 1920-1939. Szkoła polska w Sząbruku istniała bardzo krótko, jedynie w okresie przedplebiscytowym w 1920 r., ale udało jej się objąć nauczaniem ponad 80% mieszkających w wiosce dzieci polskich.
Z Sząbruka wystawa trafiła do Plusek. Jej otwarcie zorganizowane zostało przy współpracy ze Stowarzyszeniem „Stawiguda moja gmina” 14 lutego w siedzibie dawnej szkoły polskiej. Budynek ten należy dziś do parafii św. Jana Chrzciciela w Orzechowie. Wzniesiony został w 1931 r. według projektu obowiązującego wówczas wszystkie szkoły polskie na terenie państwa niemieckiego, a zatwierdzonego przez Związek Polsko-Katolickich Towarzystw Szkolnych w Niemczech. Na parterze mieściły się klasy szkolne i przedszkole, a na piętrze świetlica. Tu też mieszkał nauczyciel Robert Gransicki. Szkoła polska w Pluskach funkcjonowała od 13 stycznia 1930 do 26 maja 1937 r. Na początku jej siedziba znajdowała się w lokalu wynajętym w zwykłym budynku mieszkalnym.
Wydarzeniu towarzyszył wykład wygłoszony przez Małgorzatę Strzyżewską, autorkę scenariusza ekspozycji, w ramach cyklu spotkań „Porozmawiajmy o Warmii” oraz warsztaty kaligrafii przeprowadzone przez Danutę Syrwid.
W wernisażu wzięli udział uczniowie klas IV–VI Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Butrynach, którzy nie tylko dowiedzieli się o roli i znaczeniu szkół, ale również uczestniczyli w lekcji kaligrafii i konkursie wiedzy historycznej. Partnerami tego wydarzenia było m.in. Towarzystwo Przyjaciół Gimu.
W ten sposób wystawa rozpoczęła swoją podróż po powiecie olsztyńskim. Od 14 listopada miejscem jej prezentacji była Szkoła Podstawowa nr 30 im. Marii Zientary-Malewskiej w Olsztynie. Patronka tej placówki, znana pisarka i poetka warmińska była pierwszą nauczycielką szkoły polskiej w Chaberkowie, otwartej również 10 kwietnia 1929 r.
Następnie, wystawę przejęło Starostwo Powiatowe w Olsztynie, w którego siedzibie eksponowano ją od 4 grudnia, po czym przewieziona została do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Sząbruku. Tam, w dniu 19 stycznia 2015 r. zorganizowano jej uroczyste otwarcie. W wydarzeniu uczestniczyli uczniowie klas V-VI. Mieli oni możliwość wysłuchania historycznej prelekcji dotyczącej oświaty polskiej na Warmii i Mazurach w latach 1920-1939. Szkoła polska w Sząbruku istniała bardzo krótko, jedynie w okresie przedplebiscytowym w 1920 r., ale udało jej się objąć nauczaniem ponad 80% mieszkających w wiosce dzieci polskich.
Z Sząbruka wystawa trafiła do Plusek. Jej otwarcie zorganizowane zostało przy współpracy ze Stowarzyszeniem „Stawiguda moja gmina” 14 lutego w siedzibie dawnej szkoły polskiej. Budynek ten należy dziś do parafii św. Jana Chrzciciela w Orzechowie. Wzniesiony został w 1931 r. według projektu obowiązującego wówczas wszystkie szkoły polskie na terenie państwa niemieckiego, a zatwierdzonego przez Związek Polsko-Katolickich Towarzystw Szkolnych w Niemczech. Na parterze mieściły się klasy szkolne i przedszkole, a na piętrze świetlica. Tu też mieszkał nauczyciel Robert Gransicki. Szkoła polska w Pluskach funkcjonowała od 13 stycznia 1930 do 26 maja 1937 r. Na początku jej siedziba znajdowała się w lokalu wynajętym w zwykłym budynku mieszkalnym.
Wydarzeniu towarzyszył wykład wygłoszony przez Małgorzatę Strzyżewską, autorkę scenariusza ekspozycji, w ramach cyklu spotkań „Porozmawiajmy o Warmii” oraz warsztaty kaligrafii przeprowadzone przez Danutę Syrwid.
Folder wystawy w pliku PDF.
Materiał dostępny na zasadzie:
Licencja Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne bez utworów zależnych 3.0 Polska
Wystawa pod patronatem Kuratorium Oświaty w Olsztynie
Projekt dofinansowany ze środków MHP
w ramach Programu „Patriotyzm Jutra 2014”
w ramach Programu „Patriotyzm Jutra 2014”
Wystawa zrealizowana przy współudziale finansowym Samorządu Miasta Olsztyna z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
Licencja Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne bez utworów zależnych 3.0 Polska